- આ કાયદાની કલમ ૧, ૨, ૧૦ થી ૩૦, ૪૨ થી ૪૪, ૪૬, ૪૭, ૫૦ થી ૫૮, ૬૧ અને ૬૨ ૨૬ જૂનથી લાગુ કરવામાં આવશે
નવી દિલ્હી, તા.૨૪
નકલી ઓળખથી સીમકાર્ડ ખરીદનારને જેલની સજાની જાેગવાઈ સહિત એવા ઘણા ફેરફાર નવા ટેલિકોમ કાયદામાં કરવામાં આવ્યા છે જેથી ટેલિફોન ગ્રાહકોના હિતોની યોગ્ય રીતે જાળવણી થઈ શકે.
આ નવો ટેલિકોમ કાયદો ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં સંસદ દ્વારા પસાર કરવામાં આવ્યો હતો. સરકાર હવે આ નવો કાયદો ૨૬ જૂનથી લાગુ કરવા જઈ રહી છે. નવા કાયદાના અમલ પછી બ્રિટિશ યુગના બે જૂના નિયમો- ટેલિગ્રાફ એક્ટ (૧૮૮૫) અને વાયરલેસ ટેલિગ્રાફી એક્ટ (૧૯૩૩) તબક્કાવાર નાબૂદ કરવામાં આવશે. નવો ટેલિકોમ કાયદો આ બંને જૂના કાયદાનું સ્થાન લેશે. જાે કે, હાલમાં સરકારે આ ટેલિકોમ એક્ટની કેટલીક કલમો જ લાગુ કરવાનો ર્નિણય લીધો છે. મોબાઈલ અને બ્રોડબેન્ડ યુઝર્સ વગેરેની સુરક્ષાને ધ્યાનમાં રાખીને આ જાેગવાઈઓ લાગુ કરવામાં આવશે. એ સાથે જ સ્પેક્ટ્રમ, સેટેલાઇટ સેવા વગેરેની ફાળવણી સંબંધિત જાેગવાઈઓ હાલ અમલમાં આવશે નહીં.
કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલા ગેજેટ નોટિફિકેશન મુજબ, નવો ટેલિકોમ એક્ટ ૨૦૨૩ આગામી બુધવારને ૨૬ જૂનથી લાગુ કરવામાં આવશે. આ કાયદાની કલમ ૧, ૨, ૧૦ થી ૩૦, ૪૨ થી ૪૪, ૪૬, ૪૭, ૫૦ થી ૫૮, ૬૧ અને ૬૨ ૨૬ જૂનથી લાગુ કરવામાં આવશે. નવા ટેલિકોમ કાયદાનો સંપૂર્ણ અમલ ન થાય ત્યાં સુધી તમામ જૂની જાેગવાઈઓ અને નિયમો અમલમાં રહેશે. ટેલિકોમ સચિવ નીરજ મિત્તલે તેમના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ પર નવા ટેલિકોમ એક્ટની ગેજેટ જાહેરાત શેર કરી છે અને કહ્યું છે કે નવો નિયમ ૧૫૦ વર્ષ જૂના ટેલિગ્રાફ એક્ટનું સ્થાન લેશે.નવા ટેલિકોમ કાયદામાં મોબાઈલ યુઝર્સ માટે એવી ઘણી જાેગવાઈઓ કરવામાં આવી છે જેથી યુઝરના આઈડી અને સીમકાર્ડનો દુરુપયોગ ન થઈ શકે. નવા ટેલિકોમ એક્ટમાં સીમકાર્ડ અને યુઝર ઓળખનો દુરુપયોગ કરનાર કોઈપણ વ્યક્તિ કે સંસ્થા પર ભારે દંડની જાેગવાઈ છે. આ ઉપરાંત ગુનેગારને જેલની સજા પણ થઈ શકે છે.
જાે કોઈ વ્યક્તિ સીમકાર્ડ ખરીદવા માટે નકલી ઓળખનો ઉપયોગ કરશે તો તેને ત્રણ વર્ષ સુધીની જેલ અને ૫૦ લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ અથવા જેલ અને દંડ બંને થઈ શકે છે.
આમાં સીમકાર્ડ સ્પુફિંગ એટલે કે રીસીવરથી તમારી ઓળખ છૂપાવવાના પ્રયાસનો પણ સમાવેશ છે અને એ સંજાેગોમાં પણ દંડ અથવા જેલ અથવા બંને થઈ શકે છે. જાે કોઈ યુઝરે પોતાના આધાર કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને ૯ થી વધુ સીમકાર્ડ મેળવ્યા હશે તો તેને પહેલી ભૂલ માટે ૫૦,૦૦૦ રૂપિયાનો દંડ અને ભૂલનું પુનરાવર્તન કરવા બદલ ૨ લાખ રૂપિયા સુધીનો દંડ થઈ શકે છે.
૨૬ જૂનથી અમલમાં આવનાર નવા કાયદા હેઠળ ટેલિકોમ કંપનીઓએ ફક્ત બાયોમેટ્રિક આધારિત ઓળખ (આધાર કાર્ડ સાથે લિંક) દ્વારા વપરાશકર્તાની ઓળખની ચકાસણી કરવી પડશે. આ નિયમ અપરાધીઓને સીમકાર્ડ જારી કરવા માટે યુઝરના મતદાર ઓળખકાર્ડ અથવા ડ્રાઈવિંગ લાયસન્સનો દુરુપયોગ કરતા અટકાવશે.
નવા કાયદા હેઠળ ટેલિકોમ કંપનીઓએ કનેક્શન મેળવતા પહેલા જાહેરાત સંદેશા (પુશ મેસેજ) અથવા અન્ય મેસેજાે પ્રાપ્ત કરવા માટે વપરાશકર્તા પાસેથી સંમતિ ફોર્મ મેળવવું પડશે. આ સિવાય ટેલિકોમ કંપનીઓએ યુઝરને ડ્ઢદ્ગડ્ઢ (ર્ડ્ઢ-ર્દ્ગં-ડ્ઢૈજંેહ્વિ) સર્વિસ રજીસ્ટર કરવાનો વિકલ્પ આપવો પડશે. ઉપરાંત, વપરાશકર્તા પાસે મેસેજ અથવા વાયરસની જાણ કરવાનો વિકલ્પ હોવો જાેઈએ. આ ઉપરાંત, ટેલિકોમ ઓપરેટરોએ વપરાશકર્તાઓને ફરિયાદો અથવા ફરિયાદો નોંધવા માટે એક ઓનલાઈન મિકેનિઝમ સેટ કરવું પડશે.
