દેશમાં દર ૧૬ મિનિટે થાય છે એક મહિલા સાથે રેપ!

નવી દિલ્હી, તા.૧૯
તાજેતરમાં કોલકાતાની આરજી કર મેડિકલ કોલેજ અને હોસ્પિટલમાં એક મહિલા તાલીમાર્થી ડોક્ટર સાથે બળાત્કાર અને હત્યાની ઘટનાએ સમગ્ર દેશને ચોંકાવી દિધો છે. ન્યાયની માંગણી સાથે જુનિયર તબીબોએ વિરોધ પ્રદર્શન કરી કામ બંધ કરી દીધું હતું. પોલીસે આ કેસમાં આરોપી સંજય રોયની ધરપકડ કરી છે. કલકત્તા હાઈકોર્ટે આ કેસ સીબીઆઈને ટ્રાન્સફર કરી દીધો છે.
એનસીઆરબીના રિપોર્ટ અનુસાર, મહિલાઓ સામેના અપરાધિક કેસોમાં ‘પતિ કે તેના સંબંધીઓ દ્વારા ક્રૂરતા’, ‘મહિલાઓનું અપહરણ અને બળજબરીથી લઈ જવા’, ‘મહિલાઓ પર હુમલા’ ‘બળાત્કાર’ જેવા કેસો મોટો હિસ્સો ધરાવે છે. ૨૦૧૨ની દિલ્હીની ઘટનાની આસપાસના વર્ષોમાં, એનસીઆરબીએ સમગ્ર ભારતમાં વાર્ષિક ૨૫,૦૦૦ જેટલા બળાત્કારના કેસ નોંધ્યા હતા. ત્યારથી ૨૦૧૬ માં લગભગ ૩૯,૦૦૦ કેસોની નોંધપાત્ર ટોચ સાથે, સંખ્યા સતત ૩૦,૦૦૦ ને વટાવી ગઈ છે. કોવિડ-૧૯ રોગચાળા દ્વારા ચિહ્નિત થયેલ વર્ષ ૨૦૨૦ માં અસ્થાયી ઘટાડો જાેવા મળ્યો, પરંતુ આંકડાઓ ઝડપથી ફરી વધી ગયા.
એક સરકારી અહેવાલ મુજબ, ૨૦૧૮માં દર ૧૫ મિનિટે સરેરાશ એક મહિલાએ બળાત્કારની ફરિયાદ કરી હતી. ૨૦૨૨માં, સૌથી તાજેતરના વર્ષ કે જેના માટે ડેટા ઉપલબ્ધ છે, ૩૧,૦૦૦ થી વધુ બળાત્કાર નોંધાયા હતા.
એનસીઆરબી રિપોર્ટ દર્શાવે છે કે ૨૦૨૨ માં ભારતમાં મહિલાઓ વિરુદ્ધ ૪,૪૫,૨૫૬ કેસ નોંધાયા હતા, જે દર કલાકે ૫૧ કેસની સમકક્ષ છે. આ આંકડાઓ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુનાઓમાં ન્યાયિક પ્રક્રિયામાં માત્ર વિલંબ જ નથી થતો પરંતુ દોષિત ઠેરવવાનો દર પણ ઘણો ઓછો છે. આ સ્થિતિ સુધારવા માટે, પોલીસ અને ન્યાયતંત્ર બંનેએ સાથે મળીને કામ કરવાની જરૂર છે જેથી કરીને મહિલાઓ સામેના ગુનાઓને રોકવા માટે અસરકારક પગલાં લઈ શકાય.
૨૦૨૨માં સમગ્ર દેશમાં બળાત્કારના કુલ ૩૧,૫૧૬ કેસ નોંધાયા હતા, જેનો અર્થ છે કે દર ૧૬ મિનિટે એક કેસ નોંધાયો હતો. નીચેના રાજ્યોમાં સૌથી વધુ કેસ નોંધાયા છેઃ
રાજસ્થાનઃ ૫,૩૯૯ કેસ
ઉત્તર પ્રદેશઃ ૩,૬૯૦ કેસ
મધ્ય પ્રદેશઃ ૩,૦૨૯ કેસ
મહારાષ્ટ્રઃ ૨,૯૦૪ કેસ
આસામઃ ૧,૧૧૩ કેસ
આ આંકડાઓ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુનાઓમાં ન્યાયિક પ્રક્રિયામાં માત્ર વિલંબ જ નથી થતો પરંતુ દોષિત ઠેરવવાનો દર પણ ઘણો ઓછો છે. આ સ્થિતિ સુધારવા માટે, પોલીસ અને ન્યાયતંત્ર બંનેએ સાથે મળીને કામ કરવાની જરૂર છે જેથી કરીને મહિલાઓ સામેના ગુનાઓને રોકવા માટે અસરકારક પગલાં લઈ શકાય. એનસીઆરબીના ડેટા અનુસાર, ૨૦૧૮ થી ૨૦૨૨ દરમિયાન બળાત્કારના કેસ માટે દોષિત ઠેરવવાનો દર ઓછો રહ્યો છે, જે ૨૭ ટકા અને ૨૮ ટકાની વચ્ચે છે. ગંભીર ગુનાઓમાં આ બીજાે સૌથી નીચો દર છે, જેમાં ખૂન, અપહરણ અને ગંભીર ઇજા પહોંચાડવાનો પણ સમાવેશ થાય છે.